Ohal, 10 ilimizi kapsayacak şekilde 3 süreyle ilan edildi. Anayasa uyarınca ohal, MGK’nın tavsiye kararı ve Cumhurbaşkanı’nın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilebiliyor ve genellikle tabii afet, salgın hastalık, kamu düzeni tehlike altına sokan yaygın şiddet vakaları gibi durumlarda başvuruluyor. Ohal ilan edilince durumun gerektirdiği ölçüde temel adalet ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar için Anayasa’da öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir.OHAL NEDİR?Olağanüstü hâl ya da kısa adıyla OHAL, olağanüstü bir idare düzeninin lüzumlu olduğu tabii afet, tehlikeli salgın hastalık, ekonomik bunalım, kamu düzeni tehlike altına sokan yaygın şiddet vakaları gibi durumlarda başvurulan uygulamadır.OHAL NASIL İLAN EDİLİR?Ohal kararını Cumhurbaşkanlığının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu alır. Altı ayı geçemez. Olağanüstü hâl koşulları devam ediyorsa Bakanlar Kurulu’nun isteği üzerine TBMM her seferinde 4 aydan fazla olmamak üzere uzatılabilir. Olağanüstü hâl bir bölgede ya da tüm ülkede geçerli olmak üzere ilan edilebilir.* Madde 119 – Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik buhran hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birdenbire fazla bölgesinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.OHAL’DE NELER OLUR?Vatandaşlar için para, mal ve çalışma yükümlülükleri getirilebilir. Temel adalet ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir. Olağanüstü hâl yasa hükmünde kararnamesi çıkarılabilir. Olağanüstü hâllerde yasa hükmünde kararname çıkarma yetkisi oldukça genişler, bu kararnamelerin yargısal denetimi de yapılmaz.OHAL’DE NE GİBİ KISITLAMALAR OLABİLİR?Milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlâl edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel adalet ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar için Anayasa’da öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir. Ancak, kişinin yaşama hakkına, maddî ve manevî varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, fikir ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; suç ve cezalar geçmişe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz.OHAL NASIL UYGULANIR?Olağanüstü hâlin uygulanmasında vazife ve yetki olağanüstü hal bir ili kapsıyorsa vilayet valisine; bir bölge valiliğine bağlı birdenbire fazla ilde ilân edilmesi halinde bölge valisine; birdenbire fazla bölge valisinin vazife alanına giren illerde veya tüm yurtta ilân edilmesi halinde koordinasyon ve işbirliği sağlanmak suretiyle bölge valilerine aittir.OLAĞANÜSTÜ HAL DÖNEMİNDE HANGİ KARARLAR ALINABİLİR?Olağanüstü hal, hükümete vatandaşların adalet ve özgürlüklerini kısıtlayabilecek ilave tedbirler alma hakkı sağlar. Bu tedbirler şunlar;a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,c) Kişilerin; üstünü, araçlarını, eşyalarını aratmak ve bulunacak suç eşyası ve kanıt niteliğinde olanlarına el koymak,d) Olağanüstü hal ilan edilen bölge sakinleri ile bu bölgeye hariçten girecek kişiler için kimlik belirleyici vesika taşıma mecburiyeti koymak,e) Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı ve benzerlerinin basılmasını, çoğaltılmasını, yayımlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan olağanüstü hal bölgesi dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve dağıtılmasını yasaklamak veya izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş ve benzeri matbuayı toplatmak,f) Söz, yazı, resmi, film, plak, ses ve görüntü bantlarını ve sesle yapılan her türlü yayımı denetlemek, gerektiğinde kayıtlamak veya yasaklamak,g) Hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara ve bankalara, kendi iç güvenliklerini sağlamak için özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunların artırılmasını istemek,h) Her nevi sahne oyunlarını ve gösterilen filmleri denetlemek, gerektiğinde durdurmak veya yasaklamak,i) Ruhsatlı da olsa her nevi silah ve mermilerin taşınmasını veya naklini yasaklamak,j) Her türlü cephaneler, bombalar, tahrip maddeleri, patlayıcı maddeler, radyoaktif maddeler veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya öbür her türlü zehirler ve boğucu gazlar veya benzeri maddelerin bulundurulmasını, hazırlanmasını, yapılmasını veya naklini izne bağlamak veya yasaklamak ve bunlar ile bunların hazırlanmasına veya yapılmasına yarayan eşya, alet veya araçların teslimini istemek veya toplatmak,k) Kamu düzeni veya kamu güvenini bozabileceği kanısını uyandıran şahıs ve toplulukların bölgeye girişini yasaklamak, bölge dışına çıkarmak veya bölge içerisinde belirli yerlere girmesini veya yerleşmesini yasaklamak,l) Bölge dahilinde güvenliklerinin sağlanması lüzumlu görülen tesis veya teşekküllerin bulunduğu alanlara giriş ve çıkışı düzenlemek, kayıtlamak veya yasaklamak,m) Kapalı ve aleni yerlerde yapılacak toplantı ve gösteri yürüyüşlerini yasaklamak, ertelemek, izne bağlamak veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılacağı yer ve zamanı tayin, tespit ve tahsis etmek, izne bağladığı her türlü toplantıyı izletmek, gözetim altında tutmak veya gerekiyorsa dağıtmak,n) İşçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sıhhat sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet aktinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde amale çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek,o) Dernek faaliyetlerini; her dernek hakkında ayrı karar almak ve üç ayı geçmemek kaydıyla durdurmak.OHAL İLE SIKIYÖNETİM ARASINDAKİ FARK NEDİR?Olağanüstü halin kamu düzenini sağlamada yeterli olmadığı hallerde, ya da cenk veya yakın cenk tehlikesi halinde, gene MGK’nın tavsiyesi ve Cumhurbaşkanı başkanlığındaki Bakanlar Kurulu’nun kararıyla sıkıyönetim ilan edilebilir. Sıkıyönetim de gene en fazla altı aylık bir devre için ilan edilir, ancak dörder ay sürelerle uzatılabilir. Sıkıyönetim Bakanlar kurulu tarafından ilanıyla beraber Resmi Gazete’de yayınlanır ve TBMM onayına sunulur.Olağanüstü hal ile sıkıyönetim arasındaki en temel fark, olağanüstü halde yetkinin mülki erkanda, sıkıyönetimde ise askerde olmasıdır.Sıkıyönetimde Anayasa’da vatandaşlara tanınan adalet ve özgürlüklerin tümü ya da bir bölümü askıya alınabilir, vatandaşlar için para, mal, çalışma yükümlülükleri getirilebilir. Bazı suçlar için yargılama “özel mahkemelerde” yapılır. Günün Trend Videosu Daha fazla göster